Nagrodę Literacką Nike 2019 otrzymała książka “Nie ma” Mariusza Szczygła. Uroczystość ogłoszenia laureata i wręczenia nagrody odbyła się 6 października w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Taki werdykt wydało jury w składzie: Teresa Bogucka, Agata Dowgird, Maryla Hopfinger, Dariusz Kosiński, Anna Nasiłowska, Antoni Pawlak, Paweł Próchniak, Joanna Szczęsna i Marek Zaleski (przewodniczący).
W uzasadnieniu nagrody przewodniczący jury Marek Zaleski opisał książkę Szczygła jako “rozsypane archiwum z poszukiwań odpowiedzi na pytanie fundamentalne: dlaczego czegoś raczej nie ma niż jest?”. “Właśnie tym, co nadaje tekstom Mariusza Szczygła wyraźną autorską sygnaturę jest wypracowana literackość oraz osobisty, medytacyjny lub zgoła liryczny ton” – powiedział Zaleski, nazywając Szczygła twórcą “nowego gatunku, reportażu egzystencjalnego”.
Po odebraniu nagrody, Szczygieł tłumaczył: “Taką definicję ukułem, że reportaż to nieumiejętność przeżycia własnego doświadczenia egzystencjalnego przy pomocy fikcji. Nie umiem zmyślać. Gdybym umiał, to pisałbym powieści, które by mi pomagały w życiu. Ale pomagali mi moi bohaterowie”.
Jak czytamy na stronie wydawcy, “Nie ma” to “wielogłosowa rozprawa reporterska o kondycji człowieka i największym problemie cywilizacji: utracie braku, nieobecności”. Szczygieł był finalistą Nike w 2007 roku z książką “Gottland”, za którą otrzymał wówczas nagrodę Nike Czytelników.
Oprócz reportaży Szczygła wśród finalistów znalazły się książki: Małgorzaty Rejmer “Błoto słodsze niż miód”, Aleksandra Kaczorowskiego “Ota Pavel. Pod powierzchnią”, Marcina Kołodziejczyka “Prymityw. Epopeja narodowa”, Zyty Rudzkiej “Krótka wymiana ognia”, Juliusza Strachoty “Turysta polski w ZSRR” i Szczepana Twardocha “Królestwo”.