Wrócę, gdy będziesz spała. Rozmowy z dziećmi Holocaustu
Wydawca | Wydawnictwo Czarne |
Miejsce wydania | Wołowiec |
Rok wydania | 2019 |
EAN (ISBN) | 9788380498303 |
“Zastanawiam się, kiedy zaczęłam myśleć o swojej pierwszej mamie. Chyba dopiero w ostatnim czasie. Wcześniej tego nie potrzebowałam. Ciocia była jedyną mamą, którą miałam. Myślę, że to byłoby przykre dla mojej pierwszej mamy, niestety nic na to nie poradzę. Nie szukałam jej, bo przez tyle lat w ogóle nie wiedziałam o jej istnieniu. Teraz mam zdjęcia i wiem, że była”.
Fanni podała cyjanek swojemu synowi Jurkowi. Mama Biety, dziewczynki urodzonej w warszawskim getcie, uśpiła ją luminalem, umieściła w drewnianej skrzynce i w ten sposób przemyciła na aryjską stronę. Do skrzynki włożyła jeszcze srebrną łyżeczkę z wygrawerowanym imieniem i datą urodzin. Inna matka w czasie likwidacji łódzkiego getta zażyła cyjanek, a córkę wyrzuciła za okno – miała tylko jedną porcję trucizny.
Dziewczynka przeżyła, bo spódniczką zahaczyła o latarnię. Hanę trzy razy ratowała służąca rodziców, Zosia. Potem, gdy dobrze sytuowani krewni chcieli wziąć Hanę do siebie, nie potrafiła porzucić polskiej matki.
Patrycja Dołowy wydobywa – bo kopanie w takich wspomnieniach to ciężka praca – historie żydowskich matek, które by ratować swoje dzieci, stawały przed tragicznymi wyborami, przybranych matek, które nie zawsze potrafiły rozstać się z ocalonymi dziećmi, i dzieci, często już na zawsze rozdartych pomiędzy dwiema tożsamościami, dwiema rodzinami, między poczuciem winy, wdzięcznością i żalem.